Wet- en regelgeving rondom cannabis

Wat mag en wat niet mag op het gebied van cannabis in Nederland is geregeld in de Opiumwet. Deze wet maakt een onderscheid tussen harddrugs en softdrugs (lijst I en lijst II). Cannabisproducten zijn softdrugs. Harddrugs zijn middelen met een te groot gezondheidsrisico, zoals XTC, cocaïne en heroïne. Voor alle drugs geldt dat bezit, handel, verkoop en productie strafbaar zijn. Niet-strafbaar is het gebruik voor medische, diergeneeskundige en wetenschappelijke doeleinden.

In de loop der jaren is het beleid van de overheid verschillende keren gewijzigd en is de Opiumwet aangepast. Hieronder volgt de stand van zaken op dit moment.

Bezit
Het bezit van 5 gram cannabis of minder voor eigen gebruik is weliswaar strafbaar, maar leidt niet tot vervolging. Voor jongeren onder de 18 jaar is bezig verboden. Voor deze overtreding staat een werkstraf van 12 uur of boete van €60. Het bezit van 5 tot 30 gram is een overtreding en daarop staat een boete van € 75. Ook worden de drugs in beslag genomen. Bij recidive wordt er een hogere boete opgelegd. Ben je jonger dan 18 jaar? Dan krijg je een werkstraf tussen de 16 en 30 uur en/of een boete tussen € 80 en € 150. Wie meer dan 30 gram in bezit heeft, begaat een misdrijf. De vermelde bedragen zijn exclusief €9 administratiekosten.

Teelt
Het telen van vijf planten zonder technische hulpmiddelen wordt niet vervolgd. Wel moet de teler afstand doen van de planten als het wordt ontdekt. Bij meer dan vijf planten wordt uitgegaan van beroeps/bedrijfsmatige teelt. Daarvoor staat maximaal drie jaar gevangenisstraf en/of een boete van € 81.000.

Bron: Politie en Openbaar Ministerie

Coffeeshops
Ten aanzien van coffeeshops is het gedoogbeleid van de overheid de laatste jaren verscherpt. Voor de verkoop van wiet en hasj moeten coffeeshops zich aan regels (de gedoogcriteria) houden. Een coffeeshop dient aan de volgende voorwaarden te voldoen:

• Er mag niet meer dan 5 gram softdrugs per dag per persoon worden verkocht.
• Verkoop van harddrugs is verboden.
• Er mogen geen softdrugs worden verkocht aan minderjarigen.
• Minderjarigen mogen niet in een coffeeshop worden binnengelaten.
• Er mag in de coffeeshop geen alcohol worden geschonken.
• Er mag geen reclame voor drugs en de coffeeshop worden gemaakt.
• Er mag geen overlast voor de omgeving worden veroorzaakt.
• De handelsvoorraad mag niet meer dan 500 gram zijn.
• Geen toegang voor en verkoop aan anderen dan ingezetenen van Nederland.

Bron: Rijksoverheid

In 2010 besloot het kabinet Rutte van coffeeshops besloten clubs met een verplichte ledenlijst te maken. De richtlijnen daarvoor zijn:

• Registratie van leden (maximaal 2000 per coffeeshop).
• Alleen ingezetenen van Nederland die 18 jaar of ouder zijn, kunnen lid worden.
• Coffeeshops moeten minimaal 350 meter van scholen zijn gevestigd.
• Cannabis met een THC-gehalte van 15% of meer komt op de lijst van harddrugs.

Vanaf 1 mei 2012 gelden de nieuwe regels (exclusief het aantal leden) voor Limburg, Noord-Brabant en Zeeland. Vanaf 1 januari 2013 gelden alle regels voor het hele land. Andere gemeenten en provincies kunnen de regels ook eerder invoeren dan 1 januari 2013. De afstandsnorm van 250 meter trad op 1 januari 2014 in werking.

Wetsvoorstel Wet gesloten coffeeshopketen
Op 21 februari 2017 is het initiatiefwetsvoorstel Wet gesloten coffeeshopketen aangenomen in de Tweede Kamer. Het wacht op behandeling in de Eerste Kamer. De bedoeling van het wetsvoorstel is de hele keten rond de coffeeshops transparant te regelen. Het belangrijkste voorstel is om een systeem in te stellen van ministeriële ontheffingen aan beroeps- en bedrijfsmatige telers, te verlenen door de Minister van VWS.

Het telen van recreatieve cannabis is in Nederland nu nog verboden. Dit blijft voorlopig het geval, maar het kabinet wil in 2020 wel starten met een experiment met gereguleerde cannabisteelt voor recreatieve doeleinden op zeer beperkte schaal. Hiervoor is een wetswijziging nodig, die op dit ogenblik bij de Eerste Kamer in behandeling is.

De verwachting is dat in de eerste maanden van 2020 begonnen wordt met het selecteren van zes tot tien telers die in het kader van het experiment cannabis mogen telen en mogen leveren aan coffeeshops in de tien gemeenten die aan het experiment deelnemen.

De eisen die aan de telers gesteld worden en de regels van het experiment kun u hier vinden.

Teelt medicinale cannabis
Er is momenteel één bedrijf in Nederland met een vergunning voor het telen van medicinale cannabis: Bedrocan. Dit gaat echter veranderen. Het kabinet heeft aangekondigd voortaan twee bedrijven te willen toestaan medicinale cannabis te telen. De aanwijzing van die twee bedrijven loopt via een Europese aanbesteding.